Άγιος Δημήτριος Ζάρακος: Ένα μαρτυρικό χωριό

Άγιος Δημήτριος Ζάρακος: Ένα Μαρτυρικό Χωριό

Μετά την τεκμηρίωση, ολοκληρώνεται η προσπάθεια αναγνώρισης

Με αφορμή τις φετινές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για το Ολοκαύτωμα στον Άγιο Δημήτριο Ζάρακος (4 Ιουνίου 1944), θεώρησα ηθικό μου καθήκον ως νέος βουλευτής και μάλιστα της πλειοψηφίας να θέσω το θέμα της αναγνώρισης του Αγίου Δημητρίου ως «Μαρτυρικό Χωριό». Γι’ αυτό το λόγο κατέθεσα ερώτηση την Κυριακή 7 Ιουνίου 2020, ημέρα των προγραμματισμένων εκδηλώσεων τιμής και μνήμης στον Άγιο Δημήτριο.

Η κοινοβουλευτική μου ερώτηση με Α.Π. 7148/9-6-2020 προς τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκο, περιείχε μία συνοπτική ιστορική αναδρομή των γεγονότων που προηγήθηκαν και των γεγονότων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, καθώς επίσης και όλα τα ονόματα των θυμάτων των γερμανικών θηριωδιών.

Παράλληλα όμως με την κοινοβουλευτική μου ερώτηση ξεκίνησα μαζί με τους συνεργάτες μου σχετική έρευνα στην τοπική και πανελλήνια βιβλιογραφία, σε ελληνικά, αλλά και σε γερμανικά αρχεία της εποχής, τα οποία βρίσκονται στο Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος στα Καλάβρυτα. Ο Δήμαρχος Καλαβρύτων είναι ταυτόχρονα Πρόεδρος των Μαρτυρικών πόλεων και χωριών και ως συνήθως μέλος της Τριμελούς Επιτροπής του Υπουργείου, η οποία εγκρίνει το σχετικό αίτημα κάθε Δήμου για να εκδοθεί στη συνέχεια το αντίστοιχο Προεδρικό Διάταγμα.

Αποτελέσμα της μεγάλης έρευνας την οποία έκανα με τους συνεργάτες μου ήταν η δημιουργία Φακέλου, ο οποίος περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν το δίκαιο του αιτήματος του Δήμου Ευρώτα για την αναγνώριση του Αγίου Δημητρίου ως Μαρτυρικού χωριού. Τον Φάκελο με την εμπεριστατωμένη μελέτη τον παρέδωσα στον Υπουργό Εσωτερικών στις 2 Ιουλίου 2020 και αμέσως μετά πρωτοκολλήθηκε στο γραφείο του ως απαραίτητο στοιχείο για μελλοντική κρίση νέου αιτήματος του Δήμου Ευρώτα.

Ακολούθως στις 7 Ιουλίου 2020 επσκέφθηκα τον Δήμαρχο Ευρώτα κ. Δήμο Βέρδο, στον οποίο παρέδωσα τον Φάκελο με την ιστορική μελέτη για να ενισχύσει έτσι το νέο εγχείρημα του δήμου για αναγνώριση. Αμέσως μόλις ο Δήμος Ευρώτα και αντίστοιχα η Τοπική Κοινότητα Ζάρακος παρέλαβαν τον ολοκληρωμένο και τεκμηριωμένο Φάκελο συνεδρίασαν και αποφάσισαν ομόφωνα να τον αποδεχθούν και στη συνέχεια ο Δήμαρχος κ. Δήμος Βέρδος, ο οποίος από την πρώτη στιγμή ήταν ενήμερος για την προσπάθεια μου, τον προώθησε στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Εσωτερικών προκειμένου να επανέλθει το θέμα στην Τριμελή Επιτροπή που προαναφέραμε και την οποία ορίζει ο συμπατριώτης μας Υπουργός κ. Θεοδωρικάκος.

Στη συνέχεια στις 17 Ιουλίου 2020 ακολούθησε η απάντηση με Α.Π. 45048/17-7-2020 του Υπουργού Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκου στην ερώτηση μου με Α.Π. 7148/9-6-2020, στην οποία αναλύει τους λόγους της απόρριψης του αιτήματος του Δήμου Ευρώτα για αναγνώριση του Αγίου Δημητρίου ως Μαρτυρικό χωριό το 2016. Συγκεκριμένα στην απάντησή του ο Υπουργός Εσωτερικών αναφέρει: «Με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 21219/17-06-2016 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών (Α.Δ.Α.:7ΜΛ8465ΦΘΕ-403), συγκροτήθηκε η Επιτροπή της παρ. 5 του άρθρου 18 του ν.2503/1997 (A΄ 107), προκειμένου να εξετάσει τα αιτήματα που είχαν περιέλθει στο Υπουργείο Εσωτερικών από διάφορους φορείς και στη συνέχεια να υποβάλει αιτιολογημένη πρόταση, για το χαρακτηρισμό ως «μαρτυρικών πόλεων» και «μαρτυρικών χωριών», των πόλεων και των χωριών εκείνων, που έχουν υποστεί μεγάλες καταστροφές σε ανθρώπινες ζωές και σε υλικές ζημιές, κατά την αντίσταση εναντίον των δυνάμεων κατοχής 1941-1944».

Η αρμόδια επιτροπή συνεδρίασε στις 26 Ιουλίου 2016 και αποφάσισε την αναγνώριση πόλεων και χωριών ως Μαρτυρικών με συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία αναλύονται διεξοδικά στην απάντηση του Υπουργού.

Ο φάκελος που συνόδευε το αίτημα του Δήμου Ευρώτα το 2016 δεν περιείχε όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία απαιτούνταν, με αποτέλεσμα το αίτημα να απορριφθεί και να ενημερωθεί ο δήμος για την απόφαση της Επιτροπής με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 29591/08-09-2017 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών.

Τέλος στην απάντηση του ο Υπουργός αναφέρει ότι από το Προεδρικό Διάταγμα 49/2017 και εντεύθεν, οπότε και μεσολάβησαν άλλες δύο Επιτροπές αναγνώρισης Μαρτυρικών Χωριών ανά την Επικράτεια το 2018 και το 2019, δεν έλαβαν νέο αίτημα από τον Δήμο Ευρώτα. Είναι επίσης γνωστό ότι ο Δήμος Ευρώτα έχει ξεκινήσει προσπάθειες από το 2012, και παρά τις ερωτήσεις και επερωτήσεις συναδέλφων βουλευτών από το 2012 και εντεύθεν δεν κατέστη δυνατή η αναγνώριση, καθώς έλειπε η απαραίτητη ιστορική τεκμηρίωση.

Στο τέλος της απάντησης του Υπουργού Εσωτερικών, γίνεται σαφής αναφορά ότι το νέο αίτημα για αναγνώριση μπορεί σίγουρα να τύχει θετικής απόφασης αν και εφόσον προσκομιστούν πρόσθετα στοιχεία. Τα στοιχεία πλέον υπάρχουν συγκεντρωμένα στον φάκελο που παρέδωσα στον Υπουργό και μετά την πρωτοκόλλησή του έκανα τις προβλεπόμενες ενέργειες, έτσι ώστε να φτάσει στην αρμόδια Υπηρεσία, στη Διεύθυνση Διοίκησης – Γραφείο Μαρτυρικών Χωριών, του Υπουργείου Εσωτερικών. Ο ίδιος Φάκελος μαζί με το νέο αίτημα αναγνώρισης απεστάλη και από τον Δήμο Ευρώτα προς την ίδια Υπηρεσία του Υπουργείου.

Με δεδομένη την πληρότητα του φακέλου και την απόλυτη τεκμηρίωση με πρωτότυπο υλικό ακομα και από τα γερμανικά αρχεία πιστεύουμε πως η Τριμελής επιτροπή αποτελούμενη από τον Πρόεδρο των Μαρτυρικων Πόλεων και Χωριών Δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Θανάση Παπαδόπουλο, έναν καθηγητή πανεπιστημίου ιστορικό και τον αρμόδιο Διευθυντή του Υπουργείου, θα αποδεχθεί την πληρότητα του φακέλου και θα ανακηρύξει τον Άγιο Δημήτριο ως Μαρτυρικό χωριό.

Είμαστε σίγουροι πως στην επόμενη επέτειο του Ολοκαυτώματος του Αγίου Δημητρίου Ζαρακος το χωριό και ο Δήμος Ευρώτα θα είναι μέλος του Δικτύου Μαρτυρικών Χωριών και έτσι θα έχει δικαιωθεί το αίτημα έστω και μετά από τόσα χρόνια.